Του Χαράλαμπου Ρωσσίδη
Στενά συνυφασμένος με την πολιτική ιστορία του τόπου, ο χώρος του ποδοσφαίρου διαχρονικά αποτελούσε πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης στην Κύπρο. Οι ρίζες αυτής της αντιπαράθεσης εκτείνονται ως τον ελληνικό εμφύλιο, όταν η διαχωριστική σκιά αριστερών-δεξιών διείσδυε σιγά-σιγά και στην Κύπρο. Τόσο στην πολιτική ζωή όσο και στον αθλητισμό.
Τον Μάιο του 1948, ο Σύνδεσμος Ελληνικών Γυμναστικών και Αθλητικών Σωματείων (ΣΕΓΑΣ) προτρέπει τους Γυμναστικούς Συλλόγους στην Κύπρο να υπογράψουν δηλώσεις ότι ήταν εθνικόφρονων φρονημάτων και υπέρ της τότε κυβέρνησης των Αθηνών. Η πλειοψηφία των συλλόγων υπακούει, ενώ όσοι αθλητές αντιδρούν, εκδιώκονται ή απέχουν από τους Παγκύπριους Αθλητικούς Αγώνες.
Η κρίση γρήγορα εξαπλώνεται και στο ποδόσφαιρο. Αριστεροί ποδοσφαιριστές αποχωρούν και ιδρύουν τα δικά τους σωματεία. Στις 23 Μαΐου του 1948, ο Αθλητικός Ποδοσφαιρικός Όμιλος Ελλήνων Λευκωσίας (ΑΠΟΕΛ), με την ευκαιρία των Πανελληνίων Αγώνων Στίβου, στέλνει τηλεγράφημα στον ΣΕΓΑΣ, με την ευχή όπως «τερματιστεί η εθνοκτόνος ανταρσία». Οι αριστεροί ποδοσφαιριστές του ΑΠΟΕΛ αντιδρούν, θεωρώντας τον χαρακτηρισμό «εθνοκτόνος ανταρσία» ως πρόκληση και κομματική τοποθέτηση του σωματείου. Ο ποδοσφαιριστής Κώστας Λυμπουρής αποβάλλεται δια παντός, ενώ άλλοι τέσσερις τιμωρούνται επ’ αόριστον.
Η ίδρυση της Ομόνοιας
Στις 4 Ιουνίου, με πρωτοβουλία του ιατρού και δημοτικού συμβούλου Λευκωσίας Ματθαίου Παπαπέτρου, συγκαλείται ευρεία σύσκεψη αθλητών και φιλάθλων και αποφασίζεται η ίδρυση ενός νέου αθλητικού σωματείου, απόλυτα προσηλωμένου στην ιδέα του γνήσιου αθλητισμού. Το όνομα του νέου σωματείου: «Αθλητικός Σύλλογος Ομόνοια Λευκωσίας». Προτιμήθηκε η λέξη Ομόνοια για να δείχνει την αντίθεσή της προς το διχασμό και τη διάσπαση, ενώ ως έμβλημα επιλέχθηκε το πράσινο τριφύλλι, που συμβολίζει την αντίσταση και αποφασιστικότητα που επέδειξαν οι πρωτεργάτες. «Όσον το κόφκεις, βλαστά πιο δυνατόν», λένε οι πιο παλιοί φίλαθλοι της ομάδας. Ως επίσημα χρώματα επιλέχθηκαν το πράσινο, το χρώμα της ελπίδας και το λευκό, το χρώμα της χαράς.
Τον Δεκέμβριο του 1948, τα αριστερά σωµατεία ιδρύουν τη δική τους οµοσπονδία και για τα επόµενα πέντε χρόνια διεξάγονταν συγχρόνως δύο διαφορετικά πρωταθλήματα, από την ΚΟΠ και την ΚΕΠΟ. Το 1953 λαμβάνεται η απόφαση για ενοποίηση του κυπριακού ποδοσφαίρου και η Ομόνοια μαζί με τα άλλα αριστερά σωματεία προσχωρούν στην ΚΟΠ. Η Ομόνοια κερδίζει το πρώτο της πρωτάθλημα το 1961 και το πρώτο της κύπελλο το 1965.
Πολύ γρήγορα η νέα ομάδα ξεπερνά τα σύνορα της Λευκωσίας και γίνεται η λαοφιλέστερη ομάδα στην Κύπρο. Σε 65 χρόνια ιστορίας, η Ομόνοια μετρά 20 πρωταθλήματα, 14 κύπελλα και 16 σούπερ καπ, ενώ από τη δεκαετία του ’70 κουβαλάει το προσωνύμιο «Βασίλισσα», λόγω των συνεχόμενων κατακτήσεων πρωταθλημάτων.
Βασικότερο συστατικό της επιτυχίας η μοναδική σύνδεση κόσμου και ποδοσφαιριστών, καθώς και η τύχη του σωματείου να διοικείται από διορατικούς ανθρώπους στα πρώτα του βήματα.
Το πείσμα και η επιμονή των ιδρυτών, σηματοδότησαν την απαρχή μιας δυναμικής πορείας που συνεχίζει και αντέχει μέσα στο χρόνο. Πρώτη η Ομόνοια έφερε ξένους ποδοσφαιριστές, ενώ πρώτη έκανε καλοκαιρινή προετοιμασία στο εξωτερικό. Οι δε ακαδημίες του σωματείου, άρτια οργανωμένες για τα δεδομένα της εποχής, τροφοδοτούσαν κάθε χρόνο με ταλέντα την πρώτη ομάδα. Το 1972, η Ομόνοια ξεκινά την κατασκευή προπονητικού κέντρου στη Μια Μηλιά, ένα χωριό στα ανατολικά της Λευκωσίας. Το κέντρο κτίζουν μαζί φίλαθλοι και ποδοσφαιριστές, με την προοπτική κάποτε να κτιστεί εκεί ένα γήπεδο της Ομόνοιας. Το όνειρο αναβάλλεται λόγω του πολέμου.
Ο κόσμος στηρίζει την ομάδα του
Ο κόσμος της Ομόνοιας αποτελεί το μεγαλύτερο στήριγμα του συλλόγου. Την ακολουθεί σε κάθε γωνιά της Κύπρου από τις πρώτες μέρες της ίδρυσής της. Το σύνθημα «Ομόνοια – Λαός» δεν είναι ένα απλό σλόγκαν, αλλά ένα μεγάλο κεφάλαιο, βαθιά ριζωμένο στις καρδιές και συνειδήσεις των Ομονοιατών. Σύνθημα που αποδείχθηκε πραγματικότητα πολύ πρόσφατα, όταν προ του φάσματος της οικονομικής καταστροφής, ο κόσμος ανέλαβε δράση και νίκησε την κρίση. Με μια συγκλονιστική και πρωτοφανή κινητοποίηση, έδειξε να μην πτοείται από τα περίφημα δόγματα σοκ. Από τις εισφορές των φιλάθλων του Σωματείου, σε εκδηλώσεις και συγκεντρώσεις που πραγματοποιήθηκαν σε πόλεις, κοινότητες και χωριά σε όλη την Κύπρο, σε χρόνο ρεκόρ συγκεντρώθηκαν 2,5 εκατ., τα οποία «έσπρωξαν» την ομάδα, ώστε να περάσει τον σκόπελο των κριτηρίων που θέτει η ΟΥΕΦΑ. Έτσι, σε μιαν εποχή που οικονομίες και ηθικές αξίες καταρρέουν, μια ιδέα αντιστέκεται και δείχνει πολύ δυνατή για να πεθάνει.
Η συντριπτική πλειοψηφία των φιλάθλων της Ομόνοιας τοποθετείται στην Αριστερά και τον ευρύτερο κεντροαριστερό χώρο. Οι δε οργανωμένοι φίλαθλοι επιδεικνύουν έντονη κοινωνικοπολιτική δράση «ενάντια στον φασισμό, τους κοινωνικούς διαχωρισμούς και τον ρατσισμό, είτε αυτός είναι φυλετικός είτε κοινωνικός», όπως αναφέρουν σε ανακοίνωσή τους. Μέχρι πρόσφατα προσέφεραν 10 δωρεάν εισιτήρια σε μετανάστες, σε κάθε εντός έδρας παιγνίδι της Ομόνοιας, ενώ τον περασμένο Μάρτιο διοργανώθηκαν πορείες εναντίον της τρόικας και των μνημονιακών πολιτικών. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2003, με το άνοιγμα των οδοφραγμάτων φιλοξένησαν 500 περίπου Τουρκοκύπριους και ανάρτησαν πανό με σύνθημα «Kibris’ta Baris», δηλαδή «Ειρήνη στην Κύπρο». Στην κερκίδα της Ομόνοιας συχνά ανεβαίνουν σημαίες με τον Τσε Γκεβάρα και πανό με συνθήματα, όπως «είμαστε όλοι μετανάστες» και «another football is possible, another world is possible».
Δημοσιεύθηκε χθες στο http://epohi.gr