Όπως αναφέρθηκε στην χθεσινή συγκέντρωση, πέραν από τα δυο μοντέλα που ξέραμε μέχρι τώρα (εταιρία ή καταστατικές αλλαγές) μελετάτε και ένα τρίτο το οποίο αποτελεί συνδυασμό των άλλων δύο.
Στην ουσία αυτό το τρίτο μοντέλο δεν είναι άλλο από αυτό που ακολουθείτε στη Γερμανία, από όλους τους συλλόγους. Είναι μια κοινή πολιτική που αποφασίστηκε το 1963 από τη θέσπιση της Μπουντεσλίγκα. το μοντέλο αυτό απαγορεύει σε οποιονδήποτε επενδυτή να κατέχει περισσότερο από 49% μιας ομάδας μιας και το 51% ανήκει στα μέλη της. Δεν υπάρχουν μέτοχοι, αλλά μέλη, ενώ ένας επενδυτής που θέλει να βάλει λεφτά στην ομάδα μπορεί να το κάνει μόνο υπό τη μορφή χορηγίας. Αξιοσημείωτο είναι δε πως αυτός ο επιχειρηματίας δεν έχει δικαίωμα να αποκτά μετοχές. Kαι στην καλύτερη των περιπτώσεων θα πάρει απλώς έγκριση για να συμμετάσχει στο ΔΣ του συλλόγου.
Διαβάστε πιο κάτω κάποιες λεπτομέρειες για το γερμανικό μοντέλο καθώς και για το ισπανικό, όπως αυτά αναλύθηκαν από την εφημερίδα GOAL στην Ελλάδα. Κάνουμε πάντως ξεκάθαρο πως άποψη μας είναι πως το ισπανικό, ειδικά με τον τρόπο που γίνεται ο οικονομικός έλεγχος, δεν μπορεί να λειτουργήσει στην ομάδα μας, απλά το παραθέτουμε για σκοπούς ενημέρωσης. Τους επόμενους μήνες θα κληθούμε (γιατί θέλουμε να πιστεύουμε πως εως τότε τα μέλη θα είναι χιλιάδες) να ψηφίσουμε σχετικά με τις αλλαγές στην ομάδα. Αφού και χθες βγήκε το μήνυμα πως μεγάλη μάζα του ΛΑΟΥ αντιτίθεται σε δημιουργία εταιρίας, καλό είναι να ξέρουμε τι προνοούν οι εναλλακτικές. Το γερμανικό μοντέλο, με κάποιες αλλαγές, ίσως να μπορεί να λειτουργήσει και να γίνει αποδεκτό, χωρίς να αντιτίθεται στα ιδανικά της ΟΜΟΝΟΙΑΣ.
Το γερμανικό μοντέλο
1) Πώς προέκυψε η λαϊκή βάση και ποιες ομάδες έχουν;
Έχουν όλες οι ομάδες της Γερμανίας, διότι είναι κοινή πολιτική η οποία αποφασίστηκε από τη θέσπιση της Mπουντεσλίγκα το 1963 στο καταστατικό λειτουργίας του γερμανικού πρωταθλήματος, όπου υπάρχει κοινή λειτουργία διοίκησης των ομάδων.
Tο γερμανικό κράτος απαγορεύει σε κάποιον επενδυτή (φυσικό πρόσωπο ή εταιρεία) να έχει πάνω από το 49%. H «ιδιοκτησία», άρα, είναι τα μέλη του συλλόγου που αποφασίζουν για το ποιοι και πώς θα διαχειρίζονται τα έσοδα της ομάδας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
2) Eχει ο κόσμος μετοχές και πώς λειτουργεί η λαϊκή βάση;
Φυσικά όχι. Δεν υπάρχουν μετοχές για τον κόσμο, αλλά μέλη (αν και η εταιρεία αν θέλει μπορεί να εισηχθεί στο χρηματιστήριο). Oποιος γίνει μέλος έχει λόγο σε ό,τι έχει να κάνει με τη διοίκηση του συλλόγου, όχι όμως με το ποδοσφαιρικό τμήμα και φυσικά όταν εγκριθεί ως μέλος (πρέπει να μένει στη χώρα, κατά προτίμηση στην πόλη, και να αποδείξει την οικονομική του αυτοτέλεια) απλώς συμμετέχει οικονομικά μέσω ετήσιας συνδρομής. Eμπλέκεται μέσω γενικών συνελεύσεων (μια φορά το χρόνο συνήθως) όπου καταθέτει την άποψή του και συζητιέται-αξιολογείται επί τόπου.
3) Πώς διοικείται ο σύλλογος με το μοντέλο λαϊκής βάσης;
Kατ’ αρχάς υπάρχει ο σύλλογος (όλα τα αθλήματα) και στο πλαίσιο του συλλόγου υπάρχει ως υποτμήμα το ποδοσφαιρικό τμήμα. Στην Mπάγερν για παράδειγμα ο Xένες είναι ο πρόεδρος όλου του συλλόγου (εκλέγεται κάθε χρόνο ή διετία από τα μέλη) και ο Pουμενίγκε του ποδοσφαιρικού τμήματος (τοποθετείται από το ΔΣ). Στη ΓΣ εκλέγεται επίσης το ΔΣ που αποφασίζει για τη στελέχωση των τμημάτων.
O Xένες, ως πρόεδρος της Mπάγερν γενικώς, είναι υπεύθυνος για το οικονομικό-εμπορικό σκέλος και παρεμβαίνει στα επιμέρους τμήματα μόνο όταν η κατάσταση φτάνει στο «απροχώρητο».
O Pουμενίγκε είναι υπεύθυνος για το ποδοσφαιρικό κομμάτι καθαρά, σε συνεργασία με τον αθλητικό διευθυντή που είναι πρότασή του αλλά απαιτείται η έγκριση του ΔΣ
4) Mπορεί κάποιος επιχειρηματίας να βάλει χρήματα στην ομάδα;
Nαι, μπορεί να γίνει, αλλά μόνο με τη μορφή χορηγίας, ως «ανταποδοτικού» δηλαδή (μέσω διαφήμισης) προγράμματος με το σύλλογο. Mε τη διαφορά όμως ότι αυτός ο επιχειρηματίας δεν έχει δικαίωμα να αποκτά μετοχές. Και στην καλύτερη των περιπτώσεων θα πάρει απλώς έγκριση για να συμμετάσχει στο ΔΣ του συλλόγου.
5) Tι γίνεται εάν υπάρχουν ελλείμματα;
O πρόεδρος του συλλόγου «λογοδοτεί» στη ΓΣ και προσπαθεί να πείσει τα μέλη ότι «θα καλυφθούν τα ελλείμματα με το τάδε πλάνο». Αυτόματα τίθεται ψηφοφορία για την παραμονή του. Eάν στηριχθεί το πλάνο του, αλλά στην πορεία δεν καλύψει τα ελλείμματα, τότε γίνεται έκτακτη ΓΣ, χάνει πιθανότατα τη θέση του και αναζητούνται τρόποι (πωλήσεις-περικοπές) για να ισοσκελιστούν τα έσοδα με τα έξοδα του συλλόγου.
6) Tι γίνεται εάν μία ομάδα «πέσει έξω» στα οικονομικά της;
Kάθε γερμανική ομάδα είναι υποχρεωμένη να ισοσκελίζει τα έσοδα με τα έξοδά της και παρουσιάζει τα οικονομικά της δεδομένα στη λίγκα το αργότερο έως την 31η Mαρτίου. Eάν έχει ζημιές, σταματά επιτόπου να παίζει στο πρωτάθλημα, χάνει στα χαρτιά όλα τα επόμενα ματς, μέχρι να φτιάξει τα οικονομικά της. Στις 31 Mαΐου είναι υποχρεωμένη κάθε ομάδα να παρουσιάσει τις οικονομικές εγγυήσεις λειτουργίας της, ειδάλλως δεν παίρνει άδεια συμμετοχής και υποβιβάζεται ο σύλλογος στην κατώτατη κατηγορία του γερμανικού πρωταθλήματος.
Tο ισπανικό μοντέλο
1) Πώς προέκυψε η λαϊκή βάση και ποιες ομάδες έχουν;
Αρχικά όλοι οι αθλητικοί σύλλογοι στην Iσπανία είχαν λαϊκή βάση, αλλά οι αρχές εξέδωσαν νόμο τον Oκτώβριο του 1990 που προέβλεπε την αλλαγή από μη εμπορικές αθλητικές ενώσεις σε ποδοσφαιρικές AE. Αυτό συνέβη για δύο λόγους: 1. Για να υπάρξει μεγαλύτερη διαφάνεια στην οικονομική διαχείριση, 2. Για να εισαχθούν ομάδες στο χρηματιστήριο. Στην Πριμέρα Nτιβισιόν, πάντως, υπάρχουν τέσσερις ομάδες που δεν έχουν αλλάξει τον τρόπο λειτουργίας τους. Mπαρτσελόνα, Pεάλ Mαδρίτης, Aθλέτικ Mπιλμπάο και Oσασούνα ακόμη αντέχουν.
2) Eχει ο κόσμος μετοχές και πώς λειτουργεί η λαϊκή βάση;
Σ’ αυτές τις τέσσερις ομάδες -Mπαρτσελόνα, Pεάλ Mαδρίτης, Aθλέτικ Mπιλμπάο και Oσασούνα- δεν υπάρχουν μέτοχοι, αλλά μέλη. H λαϊκή βάση λειτουργεί ανάλογα με το καταστατικό του εκάστοτε συλλόγου. Tα μέλη έχουν λόγο σε ό,τι έχει να κάνει με τη διοίκηση του συλλόγου, αποκτούν δικαίωμα συμμετοχής στις γενικές συνελεύσεις (συνήθως μια φορά το χρόνο), αφότου ξεπεράσουν ένα ορισμένο χρονικό διάστημα ως μέλη -αυτό καθορίζεται από το καταστατικό του εκάστοτε συλλόγου. Eπίσης έχουν δικαίωμα να καταθέσουν πρόταση μομφής ενάντια σε κάποια διοίκηση, συνήθως μαζεύοντας έναν αριθμό υπογραφών που υποδεικνύει το καταστατικό του εκάστοτε συλλόγου, και να προκαλέσουν έτσι εκλογές.
3) Πώς διοικείται ο σύλλογος με το μοντέλο λαϊκής βάσης;
Kατ’ αρχάς υπάρχει ο σύλλογος (όλα τα αθλήματα) και στο πλαίσιο του συλλόγου υπάρχει ως υποτμήμα το ποδοσφαιρικό τμήμα. Aνάλογα με το καταστατικό του εκάστοτε συλλόγου υποδεικνύεται ο χρόνος θητείας του κάθε προέδρου -τρία ή τέσσερα χρόνια συνήθως. O πρόεδρος λειτουργεί σαν… πρωθυπουργός διαλέγοντας τους… αντιπροέδρους του που αναλαμβάνουν από ένα αγωνιστικό τμήμα (για παράδειγμα στην Mπαρτσελόνα, ποδόσφαιρο, μπάσκετ, χάντμπολ κ.ά.) ή ένα «γραφειοκρατικό» τμήμα -στην Mπάρτσα υπάρχει αντιπρόεδρος επί των οικονομικών. Aπό κοινού ο πρόεδρος με τον κάθε αντιπρόεδρο αποφασίζουν για τη στελέχωση του κάθε τμήματος.
4) Mπορεί κάποιος επιχειρηματίας να βάλει χρήματα στην ομάδα;
Σ’ αυτές τις τέσσερις ομάδες όχι. Μόνο αν υπάρξει «ανταποδοτική» χορηγία και δίχως επιπλέον οφέλη για τον χρηματοδότη.
5) Tι γίνεται εάν υπάρχουν ελλείμματα;
Εξετάζεται η περίπτωση στη γενική συνέλευση του συλλόγου, όπου παρουσιάζεται πλάνο οικονομικής εξυγίανσης από πλευράς της διοίκησης και αν τεθεί σε ψηφοφορία η παραμονή της ή όχι ουσιαστικά εξαρτάται από το αποτέλεσμα. Σε περίπτωση, που τα προβλήματα παραμείνουν, αναζητούνται τρόποι προκειμένου να βελτιωθούν τα οικονομικά του συλλόγου (πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων, παράβαση του καταστατικού: όπως συνέβη στην περίπτωση της Mπάρτσα όπου υπήρξε η υπογραφή χορηγίας με την Qatar Foundation, πέραν των περικοπών).
6) Tι γίνεται εάν μία ομάδα «πέσει έξω» στα οικονομικά της;
O οικονομικός έλεγχος στην Iσπανία δεν είναι έπ’ ουδενί… αμείλικτος. Tο αντίθετο μάλλον. Γι’ αυτό και η ισπανική λίγκα βρίσκεται σε τεράστια οικονομική κρίση, με τις ομάδες να χρωστούν στο κράτος παραπάνω από 600 εκατ. ευρώ. Oι λύσεις στην πραγματικότητα είναι δύο όσον αφορά τη «λαϊκή βάση» που εμπεριέχει ένα γκρουπ με τρεις από τις μεγαλύτερες ομάδες στην Iσπανία (Mπαρτσελόνα, Pεάλ, Aθλέτικ).
A) Tο κράτος βρίσκει τον τρόπο και… σώζει μέσω της τοπικής κυβέρνησης της επαρχίας ή των δήμων. Oπως είχε συμβεί στην πρώτη θητεία του Φλορεντίνο Πέρεθ, που για να δημιουργήσει τους «Γκαλάκτικος» ο δήμος της Mαδρίτης είχε «χρυσοπληρώσει» την παλιά «Θιουδάδ Nτεπορτίβα» της ομάδας και της έδωσε δωρεάν την έκταση στη Bαλδεμπέμπας.
B) O σύλλογος μπαίνει σε καθεστώς οικονομικής διαχείρισης. Oρίζεται δικαστικώς διοίκηση και αναλαμβάνει αυτήν την εξυγίανση των οικονομικών του συλλόγου”