Από τον ΑΓΓΕΛΟ ΜΕΝΔΡΙΝΟ

Τα Γαλλοβελγικά σύνορα είναι γεμάτα μνημεία για τους πεσόντες του Μεγάλου Πολέμου. Ο πόλεμος των χαρακωμάτων αφάνισε χιλιάδες Γερμανούς από τη μία, Γάλλους και Βρετανούς από την άλλη. Στην μικρή και μάλλον ασήμαντη Γαλλική πόλη Frelinghien, μεταξύ της Βελγικής πόλης Ιπρ και της Γαλλικής Λιλ, υπάρχει ένα μνημείο. Δεν θυμίζει τους νεκρούς, αλλά αυτούς που είχαν διάθεση να ζήσουν και να παίξουν ποδόσφαιρο!

Ναι μέσα στον παραλογισμό του πολέμου, τα Χριστούγεννα του 1914 μερικοί Γερμανοί στρατιώτες άρχισαν να στολίζουν πρόχειρα – πρόχειρα τα δέντρα στα χαρακώματα που ήταν χωμένοι για μήνες. Γρήγορα τους ακολούθησαν οι Άγγλοι απέναντι.

Λίγο μετά ξεθάρρεψαν. Κάποιοι Γερμανοί αποφάσισαν να πλησιάσουν τους Άγγλους. Κάποιοι Άγγλοι πρόσφεραν σοκολάτες στους Γερμανούς. Κι ένας Σκωτσέζος, ξαφνικά, έφερε μια μπάλα.

Γερμανοί και Άγγλοι με Σκωτσέζους, Ουαλούς και Ιρλανδούς, εκεί μέσα στη λάσπη και τον πάγο έδωσαν το πιο όμορφο ματς στον κόσμο. Μέσα στον παραλογισμό του πολέμου μια μπάλα ήρθε να γεφυρώσει το χάσμα που είχαν δημιουργήσει. Οι άνθρωποι που την προηγούμενη, όπως και την επόμενη φυσικά, ήθελαν να σκοτώσουν ο ένας τον άλλο, τώρα έπαιζαν μπάλα. Κυνηγούσαν το γκολ. Και γελούσαν…

“Παίξαμε ποδόσφαιρο, αν μπορείς να το πεις έτσι. Κάποιος το πρότεινε και το παιχνίδι ξεκίνησε. Δεν ήταν αγώνας όπως τον ξέρουμε περισσότερο έμοιαζε με κλωτσοπατινάδα και ήταν ελεύθερο για όλους. Μπορεί να ήταν και πενήντα από κάθε πλευρά… Έπαιξα γιατί μου αρέσει το ποδόσφαιρο. Δεν ξέρω πόσο κράτησε ίσως μία ώρα και κανείς δεν κρατούσε σκορ. Το παιχνίδι τελείωσε όταν ο ταγματάρχης βγήκε από το ανάχωμα φωνάζοντας: “Σκοτώστε τους Ούνους, μην κάνετε φιλίες με αυτούς“, δήλωνε αρκετά χρόνια αργότερα ο Ουαλός Μπέρτι Φελστάντ, που πέθανε σε ηλικία 106 ετών το 2001 και ήταν ένας από τους επιζήσαντες του πολέμου.

Η λογική του ταγματάρχη ήταν αυτή που επικράτησε τελικά. Η εκεχειρία τα Χριστούγεννα του 1914 απλώθηκε σε όλο σχεδόν το Δυτικό Μέτωπο όπως το βούτυρο στο ζεστό φούρνο πάνω στη γιορταστική γαλοπούλα.

Οι Γερμανοί και οι Βρετανοί άρχισαν να ανταλλάσουν δώρα, να συζητούν, να καπνίζουν στη «νεκρή ζώνη».

Τι μπορεί να διώξει τη φρίκη του πολέμου; Ένα τσιγάρο, ένα ζεστό ποτό αντίδοτο στην υγρασία του ποταμού Μάρνη που σου διαπερνά το κορμί και μια μπάλα ποδοσφαίρου για να νοιώσεις παιδί.

Στο ματς κέρδισαν οι Γερμανοί με 3-2, αλλά έχασαν τον πόλεμο. Όπως και στο ποδόσφαιρο, έτσι καις τη πολιτική, πολύ περισσότερος τον πόλεμο δεν αρκεί να κερδίσεις μια μάχη.

Η εκεχειρία σχεδόν γενικεύτηκε στα χαρακώματα. Πιο επιφυλακτικοί οι Γάλλοι που υποστήριζαν τη πατρίδα τους, λιγότερο οι Άγγλοι που άφησαν τα σπίτια τους για να βοηθήσουν τους άσπονδους γείτονές τους που αποδείχτηκαν δύο φορές ανίκανοι να υπερασπίσουν το… σπίτι τους, πήραν μέρος σε αυτήν.

Όπως όλα τα ωραία πράγματα κρατούν λίγο. Η εκεχειρία του 1914 δεν ήταν μια γιορτή ειρήνης ή ένα νέο ξεκίνημα, αλλά το τέλος του ιπποτικού πολέμου. Τον επόμενο χρόνο όσοι επεχείρησαν να κάνουν κάτι ανάλογο σκοτώθηκαν από τα εχθρικά πυρά, ενώ κάποιο θεωρήθηκαν ακόμα και λιποτάκτες! Ακόμα και οι μάχες στόχο πλέον είχαν να αιφνιδιάσουν τον αντίπαλο και αρκετές φορές σχεδιάστηκαν για τις μέρες των μεγάλων γιορτών.

Το κανάλι της Βουλής αυτές τις μέρες (Πέμπτη και Σάββατο στις 23:00) θα προβάλει μια εξαιρετική ταινία παραγωγής του 2005 που λέγεται «Καλά Χριστούγεννα». Περιγράφει αυτό ακριβώς το γεγονός μέσα από ανθρώπινες ιστορίες. Ο σκηνοθέτης Κριστιάν Καριάν δείχνει ότι τόσο οι αιμοδιψείς, όσο και οι φιλειρηνιστές φαντάροι έγιναν ένα στη κόλαση του Μεγάλου Πολέμου. Εγκλωβίστηκαν σε αυτή και πολλοί δεν γύρισαν ποτέ σπίτι τους!

Ο ιστορικός αγώνας

Το πρωί των Χριστουγέννων, Άγγλοι και Γερμανοί έθαψαν τους νεκρούς τους. Η φήμη για έναν ποδοσφαιρικό αγώνα την ίδια ημέρα διαδόθηκε γρήγορα σε όλο το Δυτικό Μέτωπο. Μια μαρτυρία ενός Άγγλου αναφέρει: “Oι Γερμανοί μας φώναξαν να παίξουμε ποδόσφαιρο. Εμείς φέραμε μπάλα από τα χαρακώματα και σύντομα ένας αγώνας ποδοσφαίρου στην νεκρή ζώνη είχε ξεκινήσει.

Ήταν ένα υπέροχο και συνάμα παράξενο γεγονός. Από ορκισμένοι εχθροί, φίλοι για λίγη ώρα. Δεν υπήρχε ούτε ένα ίχνος εχθρότητας ανάμεσα μας. Παίξαμε ποδόσφαιρο μέχρι τελικής πτώσεως. Το παιχνίδι διήρκεσε μία ώρα και οι Γερμανοί νίκησαν 3-2”.  Κανείς δεν ένιωσε το ίδιο για τον εχθρό μετά από αυτόν τον ποδοσφαιρικό αγώνα.

Το ποδόσφαιρο ήταν αναπόσπαστο κομμάτι εκείνων των ιστορικών Χριστουγέννων. Αγώνες στο χιόνι πραγματοποιήθηκαν και σε άλλα σημεία του μετώπου, χωρίς συγκεκριμένο αριθμό συμμετεχόντων, χωρίς τελικό αποτέλεσμα και άχυρα δεμένα με σπάγκο ή άδεια κονσερβοκούτια αντί για μπάλα.

Στις 24 Δεκεμβρίου 1914, ο υποδεκανέας Κούλσον, του Βρετανικού στρατού, είχε γράψει στο ημερολόγιο του: “Τις πρώτες πρωϊνές ώρες βρισκόμουν στο χαράκωμα. Ήταν νύχτα όταν ξαφνικά οι Γερμανοί στρατιώτες άρχισαν να τοποθετούν στολισμένα χριστουγεννιάτικα δέντρα και ένας εξ αυτών να τραγουδά την Άγια Νύχτα. Βγήκαν αυθόρμητα από το ανάχωμα και άρχισαν να περπατούν. Αρχίσαμε να τραγουδάμε τα κάλαντα και μία μεγάλη μάζα από εμάς βγήκε να τους συναντήσει στη νεκρή ζώνη”.

Στρατιώτες από τις αντίπαλες παρατάξεις αντάλλαξαν ευχές και πρόσφεραν η μία πλευρά στην άλλη τσιγάρα, φαγητό, αλκοόλ και σουβενίρ όπως κουμπιά και τζόκεϊ. Δανείστηκαν εργαλεία ο ένας από τον άλλον για να επισκευάσουν τα χαρακώματά τους.

Η συνεννόηση τους διευκολύνθηκε επειδή πολλοί Γερμανοί είχαν εργαστεί προπολεμικά στη Βρετανία. Η παύση των πυρών εξαπλώθηκε στα 2/3 της βρετανικής γραμμής και κηρύχθηκε ανεπίσημα 48ωρη ανακωχή.

Όταν ο υποδεκανέας επέστρεψε στο χαράκωμα κρατούσε ένα τσιγάρο και μία πρόσκληση προς τον λοχαγό Ρόμπερτ Χάμιλτον, για να συναντήσει τον Γερμανό ομόλογο του άοπλο στο δάσος, τα ξημερώματα ανήμερα των Χριστουγέννων.

Περισσότερες ειδήσεις στο pamesports.gr